KOMPAS I STRZAŁKA

Lecz to właśnie Gilbert określił inklinację i deklina­cję strzałki kompasu i przypisał siły magnetyczne samej Ziemi, wyjaśniając tym samym, dlaczego strzał­ka kieruje się na północ i południe ku biegunom (ter­minu „bieguny” użył pierwszy De Marieourt, krzy­żowiec z Francji, na określenie miejsc, skąd magne­tyzm zdawał się wychodzić).Dysponując tylko ograniczoną informacją Gilbert zapoczątkował paradygmat, który znalazł potwierdze­nie we wszystkich istotnych w tej dziedzinie obser­wacjach w późniejszych czasach, z wynikami badań kosmicznych włącznie,Wyłoniło się pytanie, czy magnetyzm, którego ma­gnesem jest na pewno Ziemia, ma swe źródło we­wnątrz czy też zewnątrz planety. Johann Friedrich Gauss (1777—1855), uważany powszechnie za twórcę nowoczesnej matematyki, wykazał, że źródła są dwa: i wewnątrz, i zewnątrz.